رابطه افزایش فرکانس بر حسب نیم پرده
ارسال شده توسط علیرضا شایسته در 88/4/12:: 10:30 صبحرابطه افزایش فرکانس بر حسب نیم پرده
مطالب دیگه ای درباره افزایش فرکانس نت ها در اینجا بررسی میکنیم.
خوب در نیم پرده ها دیدیم که هر نت فرکانسش در عدد ثابتی ضرب میشه و نت بعدی به وجود میاد.
خوب اگه قرار باشه نت دوازدهم (همون نت با همون اسم در اکتاو بعدی) فرکانسش دوبرابر فرکانس نت پایه باشه اگه عدده رو Q بگیریم و اگه دوازده بار Q در خودش ضرب بشه و در فرکانس نت اولی ضرب بشه اون وقت دوبرابر فرکانس نت اولی باشه معادله زیر به وجود میاد.
f1 * Q^ 12 = f2 > f1 * Q^ 12 = 2* f1
با حل معادله فوق، Q =2^(1/12) یعنی دو به توان یک دوازدهم به دست میاد.
این عدد ثابته
نکته این که اگر این عدد ذره ای تغییر کنه موسیقی اجرا شده جز اصواتی نا مفهوم نخواهد بود.
به طور کلی اگر فرکانس نیم پرده اول را f1 هرتز بگیریم رابطه فرکانس برای نیم پرده های بعدی به این صورت خواهد بود :
F (n) = f1 * 2 ^ (n/12)
که در این فرمول n شماره نیم پرده و f1 فرکانس نیم پرده شماره صفر میباشد.
با استفاده از این فرمول ساخت یک ساز الکترونیکی ساده میباشد.
در یک تار مثل ویولن یا گیتار برای بدست آوردن اندازه دقیق فرت ها بر حسب طول روابطی را میشود به دست آورد و اندازه ها را به میلی متر بر حسب نیم پرده به دست آورد و از آنها برای ساخت مثلا گیتار یا مثلا علامت گذاری پرده ها نیم پرده ها با چسب در ویولن برای مبتدیان سود جست.
فرکانس تولیدی یک تار به عواملی ارتباط داره که این عوامل طول جرم جنس سیم و کشش وارده بر آن میباشد.
هرچه جرم سیم بیشتر باشد فرکانس تولیدی کمتر است همانطور که در گیتار مثلا سیم شماره شش از سیم شماره پنج ضخیم تر میباشد
هرچه طول سیم کمتر شود (دستمان را در فرت های پایینتری قرار دهیم) فرکانس سیم افزایش میابد رابطه افزایش فرکانس با عکس طول ارتباط دارد اف متناسب با یک الم.
طول اولیه سیم را L0 میگیریم.
با این رابطه و رابطه بالاتر نتیجه روبرو بدست می آید.
L (n) = L0 * 2 ^ (- n / 12)
N شماره نیم پرده میباشد. کافیه یه ماشین حساب بردارین حساب کنینو گیتار ساده ای بسازین.:D
ببینید n شماره نیم پرده هست که از بالا حساب میشه و l(n) طول موثر سیم برای هر نیم پرده.
اگر طول رو از بالا خواستین که مثلا واسه ویولن برای علامت گذاری لازمه طول کل رو منهای این کنین یعنی
L (n) = L0 (1- 2 ^ (- n / 12))
وای خسته شدم. نمیدونم کسی اینارو استفاده ای ازشون میبره یا نه.
اخه راستش خودم این رو خواستم برای این که بتونم از ویولن علامت گذاری کنم نیم پرده ها رو . دست اخر دیدم هیچی از گوش قوی تر نیست. گوشی انجامش دادم :D
لازمه بگم هیچی برای یه نوازنده از داشتن یه گوش قوی(منظور درک و تفکیک صدا به وسیله مغز که با تمرین قوی میشه) مهم تر نیست اما به نظر من گوشی کار کردن اهنگ هارو حس کردن خیلی نفع بزرگیه. خیلی گیتاریست ها یه سری نت هایی که از قبل یاد گرفتن رو همیشه کار میکنن و سرعتشون رو بالا میبرن اما اصلا قصد آهنگ سازی و خلاقیت و ارتباط با حس قوی درونیشون ندارن.
لازمه اینجا درباره نت های یکسان در ساز های مختلف توضیحی رو بدم.
ببینید. در گیتار نتی نواخته میشه با فرکانس 100 هرتز این موج ذره ذره میرا میشه.
صدای یک خواننده علی رغم داشتن هارمونیک های فراوان با فرکانس های مختلف اگر فرکانس اصلی یا هارمونیک اصلیش صد هرتز باشه بازم همون نت هستش
در ویولن صدای تقریبا ثابتی تولید میشه. ویولن نیز هارمونیک های زیادی تولید میکنه اما اگر هارمونیک اصلی 100 هرتز باشه همون نت تولید میشه. هرچند با تغییر متناوب فشار دست چپ روی نت فرکانسش کم و زیاد میشه اما حول صد هرتز نوسان میکنه تا یه موج ایجاد کنه و به صدای عالی ویولن زیبایی بیشتری بده و قشنگترش کنه. در پیانو نیز معادله موج با شباهت زیادی به گیتار بهمین صورت هست. شما میتونید سوت بزنید سوت با تقریب زیادی شبیه موج سینوسی سالم هست و هارمونیک کم داره.با فرکانس 100 هرتز باز هم همون نت هست. و تمامی این ها یک نت مثلا نت فا هستند.(مثال)
حرف اصلی این که تمام این ساز ها میتونن یک نت یکسان بنوازن اما دلیل این نمیشه که صداها یکی باشه دلیل اختلاف صدا همون دنیای عمل و ....
نکته بعدی این که اگر آهنگی رو در اکتاوی بزنیم و همون آهنگ رو دقیقا با فرکانس شروع دیگه ای بزنیم اینا اصلا همخوانی ندارن با هم. مگه این که فرکانس های پایه شون برابر یا دوبرابر یا چهار یا ... باشه یا در اکتاو دیگه ای باشه.
دیدید که گاهی خواننده ای آهنگی رو میخونه و بعد دوباره همون قطعه رو عینا تکرار میکنه اما با اوج؟ این داره دقیقا با صدایی که از حنجرش تولید میکنه دوبرابر و دقیقا دوبرابر یا 4 برابر یا .. لحظه قبلش میخونه. هرچند حنجره خبر نداره فرکانس تولیدی دوبرابره اما گوش و مغز سعی میکنن آهنگ رو هماهنگ کنن. جل الخالق. و فقط هنگامی که دوبرابر یا چهار .. باشد همخوانی دارد. اگر صدای خواننده یک و نیم برابر حالت قبل خوانده شود اصلا دو قطعه همخوانی ندارند. این موضوع دقیقا به این نکته اشاره داره که هر نوع آهنگی رو در هر اکتاو بزنیم با هم همخوانی دارند و میتوانند با هم اجرا شوند.
اما من هنوز نفهمیدم چرا باید این عدد 2 باشه و چرا باید بینشو 12 قسمت کنن. واسم عجیبه. اگه کسی نظری داشت تو نظرا بگه.:) چون اگر عدد ها عوض شن آهنگ ها بی مفهوم میشن. (با ارتباط با کارت صدا و دایرکت سوند و فرکانس های مختلف و برنامه نویسی ازمایش کردم)
واسه امروز بسه.
خیلی خوشحال میشم اگه نظر بذارید . اخه دقیقا از موضع خودم باخبر میشم و میفهمم کجام واسه کی مینویسم و اصلا نوشته هام فایده ای داره یا نه. ممنون میشم.. همچنین هر کسی سوال یا حرف خاصی داشت میتونه اف بذاره یا ایمیل کنه.